3 Nguyên tắc vàng trong cách rèn luyện tính tự lập cho trẻ mầm non
Việc trẻ trở nên tự lập, có khả năng thực hiện nhiều nhiệm vụ mà không cần sự trợ giúp của bố mẹ là một phần thiết yếu trong quá trình phát triển tự nhiên. Tuy nhiên, rèn luyện sự tự lập cho trẻ từ độ tuổi mầm non không hề dễ dàng và không phải phụ huynh nào cũng có thể thực hiện một cách hiệu quả. Nhiều bậc cha mẹ gặp khó khăn trong việc làm sao để con trở nên tự lập mà không cần sử dụng đến các biện pháp kỷ luật khắc nghiệt.
Trong bài viết dưới đây, Dream School sẽ giới thiệu 3 nguyên tắc vàng trong việc rèn luyện tự lập cho trẻ cũng như các cột mốc quan trọng trong sự phát triển của trẻ.
1. Thời điểm tự lập cho trẻ mà phụ huynh cần biết
Khả năng tự lập của trẻ là một hành trình phát triển theo nhịp điệu riêng. Mỗi bé sẽ có tốc độ phát triển khác nhau, tuy nhiên, những dấu hiệu tự lập thường trở nên rõ ràng hơn sau 18 tháng tuổi.
- Khoảng 8 tháng tuổi: Trẻ bắt đầu hiểu các đồ vật liên quan với nhau như thế nào và có thể sử dụng chúng đúng chức năng như dùng lược để chải tóc, dùng thìa để xúc ăn.
- 11 tháng tuổi: Trẻ sẽ bắt đầu chìa cánh tay hoặc chân ra khi người lớn mặc quần áo cho.
- 18 tháng tuổi: Trẻ bắt đầu phát triển ý thức về bản thân, có khả năng nhận ra mình trong gương và không còn đưa tay ra cố chạm vào hình ảnh của mình trong gương nữa.
- 24 tháng tuổi: Trẻ biết cầm nắm đồ vật một cách chắc chắn. Sau giai đoạn này, trẻ có thể trải qua nhiều thứ, đây là cách trẻ khẳng định sự độc lập của mình.
2. Nắm vững 3 nguyên tắc “vàng” khi dạy trẻ tự lập
Theo các chuyên gia giáo dục, tự lập là khả năng chủ động chăm sóc bản thân, tự làm chủ hành vi và chịu trách nhiệm cho những quyết định của trẻ. Tuy nhiên, tự lập không đồng nghĩa với việc để trẻ tự xoay sở mọi vấn đề mà là trẻ cần có sự chủ động thực hiện với sự hướng dẫn của cha mẹ. Dưới đây là 3 nguyên tắc vàng để giúp cha mẹ nuôi dưỡng tính tự lập cho trẻ hiệu quả:
- Kiên nhẫn là chìa khóa: Nuôi dưỡng tính tự lập là một hành trình dài cần sự kiên nhẫn và nỗ lực từ phía cha mẹ. Cha mẹ cần dành thời gian để hướng dẫn, hỗ trợ và tạo điều kiện cho trẻ rèn luyện từng bước. Tránh nóng vội, thúc ép hay làm thay trẻ, điều này có thể khiến trẻ nản lòng và phụ thuộc.
- Tạo môi trường phù hợp: Cha mẹ nên tạo môi trường an toàn và phù hợp để trẻ tự do khám phá và học hỏi. Hãy giao cho trẻ những công việc phù hợp với độ tuổi và khả năng để trẻ tự rèn luyện. Ví dụ: để trẻ tự dọn dẹp đồ chơi, sắp xếp sách vở, giúp đỡ cha mẹ các công việc nhà đơn giản,…
- Làm gương cho trẻ: Trẻ em thường học hỏi từ những người xung quanh, đặc biệt là cha mẹ. Do đó, cha mẹ cần thể hiện tính tự lập trong cuộc sống hàng ngày để trẻ noi theo. Hãy cho trẻ thấy bạn có thể tự chăm sóc bản thân, làm việc nhà và tự chịu trách nhiệm với những hành động của mình.
Nuôi dưỡng tính tự lập cho trẻ là một quá trình đòi hỏi sự kiên trì, thấu hiểu và đồng hành từ cha mẹ. Hãy áp dụng những nguyên tắc trên để giúp con bạn phát triển thành những cá nhân tự tin, độc lập và có trách nhiệm trong tương lai.
3. 7 cột mốc quan trọng trong quá trình tự lập cho trẻ
Theo sự phát triển nhận thức, trẻ sẽ dần hoàn thiện các kỹ năng tự chăm sóc bản thân một cách tự nhiên. Dưới đây là một số mốc thời gian phát triển của trẻ trong giai đoạn từ 13 tháng đến 4 tuổi:
- 13 – 18 tháng tuổi
- Sử dụng thìa: Một số trẻ bắt đầu thể hiện mong muốn sử dụng đồ dùng ăn uống từ 13 tháng, và hầu hết thành thạo kỹ năng này khi 17 – 18 tháng. Cha mẹ nên hỗ trợ khi cần thiết và hướng dẫn trẻ cách cầm thìa đúng cách.
- Cởi quần áo: Trẻ bắt đầu học cởi những bộ quần áo đơn giản từ 13 đến 24 tháng tuổi.
- 24 tháng tuổi
- Đánh răng: Trẻ có thể cầm bàn chải một cách thuần thục ở độ tuổi này. Tuy nhiên, theo khuyến cáo từ nha sĩ, trẻ em vẫn cần sự hỗ trợ từ người lớn để đảm bảo vệ sinh răng miệng hiệu quả. Cha mẹ nên đánh răng kỹ cho trẻ mỗi đêm và có thể cho trẻ tự đánh răng vào buổi sáng dưới sự giám sát.
- Rửa tay: Kỹ năng này phát triển khi trẻ được 24 tháng và là điều quan trọng để trẻ thực hiện trước hoặc sau khi đi vệ sinh nhằm phòng ngừa vi khuẩn.
- Mặc quần áo: Ở độ tuổi này trẻ có thể tự mặc quần áo, mang giày dép.
- Sử dụng nhà vệ sinh: Hầu hết trẻ em chưa sẵn sàng về mặt thể chất để bắt đầu tập đi vệ sinh cho đến khi 18 – 24 tháng tuổi. Hai dấu hiệu chính cho thấy trẻ sẵn sàng bao gồm khả năng tự kéo quần áo và nhận biết nhu cầu đi vệ sinh.
- 3 – 4 tuổi
- Chuẩn bị bữa sáng đơn giản: Trẻ từ 3 tuổi có thể tự lấy ngũ cốc hoặc sữa khi đói. Cha mẹ nên để sẵn các thực phẩm dễ dàng lấy trong tầm với của trẻ. Trong độ tuổi này, trẻ còn có thể hỗ trợ Ba Mẹ lựa chọn thực phẩm.
- Phát triển các kỹ năng khác: Khi thời gian trôi qua, trẻ sẽ dần học được các kỹ năng phức tạp hơn như buộc dây giày, tự tắm rửa, dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn đơn giản,…
4. Trẻ được rèn luyện tính tự lập như thế nào tại mầm non Dream School?
Trường Mầm non Dream School không chỉ tập trung vào việc phát triển toàn diện tư duy và các kỹ năng cảm xúc – xã hội cho trẻ, mà còn chú trọng nuôi dưỡng tinh thần tự lập. Tại đây, trẻ không chỉ được trang bị kiến thức mà còn rèn luyện những phẩm chất quý báu để tự tin và hiệu quả hòa nhập vào cộng đồng.
Mỗi buổi sáng tại trường mầm non Dream School, các bé sẽ được tham gia hoạt động “Trò chuyện hằng ngày” vô cùng bổ ích. Đây là cơ hội tuyệt vời để bé phát triển nhiều kỹ năng quan trọng, góp phần hình thành nền tảng vững chắc cho tương lai. Bên cạnh đó, trẻ được giáo viên hướng dẫn và khuyến khích tham gia các hoạt động tự vệ sinh và sinh hoạt cá nhân như thay đồ, gấp chăn, tự ăn và tự chải tóc giúp trẻ hình thành thói quen vệ sinh và tự phục vụ cá nhân, hạn chế tình trạng dựa dẫm vào người lớn.
Tự lập là một kỹ năng quan trọng giúp trẻ phát triển toàn diện, trở thành những cá nhân tự tin và có trách nhiệm. Việc rèn luyện tính tự lập cho trẻ từ khi còn nhỏ không chỉ giúp trẻ tự quản lý cuộc sống của mình mà còn đặt nền tảng vững chắc cho sự thành công sau này. Ba mẹ và thầy cô cần kiên nhẫn và làm gương để trẻ phát triển những kỹ năng này một cách tự nhiên nhất.
Tại Dream School, chúng tôi cam kết mang đến một môi trường học tập lý tưởng, nơi trẻ không chỉ phát triển về mặt tư duy và cảm xúc – xã hội, mà còn được nuôi dưỡng tinh thần tự lập.
Với triết lý “Nuôi dưỡng trẻ có trái tim ấm áp, tự lực hợp tác và tự tin hội nhập,” Dream School tự hào là nơi giúp trẻ xây dựng nền tảng vững chắc cho tương lai, từ đó các em sẽ trưởng thành thành những công dân tự tin, có trách nhiệm và sẵn sàng đối mặt với mọi thách thức trong cuộc sống.
Hãy đến với Dream School để cùng chúng tôi nuôi dưỡng những mầm non tương lai của đất nước!